کانه زایی مس پورفیری، دگرسانی، سن سنجی زیرکن به روش U/Pb و پتروژنز سنگ های منطقه دلفارد (شمال باختر جیرفت)

Authors

  • جمال رسولی دکترا، گروه زمین‌شناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
  • منصور قربانی دانشیار، گروه زمین‌شناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
Abstract:

منطقه دلفارد در شمال­ باختر جیرفت قرار دارد. این منطقه بخش شمال­ باختری کمپلکس گرانیتوییدی جبال‌بارز را تشکیل داده و در کمربند ماگمایی ارومیه- دختر واقع شده است. کمپلکس جبال‌بارز ترکیب سنگ­شناسی گسترده‌ای از دیوریت تا آلکالی‌گرانیت دارد که به‌صورت چند پالس پی‌درپی از فرایند تفریق حاصل شده است. آخرین‌ پالس‌های نفوذی، توده‌های پورفیری‌ هستند که شواهد کانی‌سازی مس پورفیری نشان می‌دهند. یکی از این توده­ها، دلفارد است. منطقه دلفارد از نظر کانه­زایی مس نسبت به سایر مناطق جبال‌بارز با اهمیت­تر است. به‌طوری‌ که در این منطقه 3 توده پورفیری وجود دارند که شواهد کانی‌سازی مس نشان می‌دهند. کانه­های شاخص در این منطقه عبارتند از: کالکوپیریت، پیریت، مالاکیت، آزوریت و مگنتیت. روند دگرسانی در دلفارد با منطقه­بندی لاول و گیلبرت همخوانی دارد و شامل دگرسانی­های سیلیسی، پتاسیک، فیلیک، آرژیلیک و پروپلیتیک است. طبق مطالعات انجام شده دلفارد اولویت خوبی برای اکتشاف و حفاری دارد. متوسط عیار مس در این کانسار حدود 1800 پی‏پی‎ام است. بررسی ژنز سنگ­های بازیک منطقه دلفارد، نشان داد که این سنگ­ها نسبت به NMORB از یک منشأ غنی­تر سرچشمه گرفته­اند. همچنین سنگ­های منطقه دلفارد معرف ماگماتیسم حاصل از Flux melting در جریان فرورانش پوسته اقیانوسی به زیر پوسته مجاور هستند. به عبارت دیگر، می­توان توالی کالک‌آلکالن سنگ­های منطقه دلفارد را به رژیم تکتونیکی فشارشی نسبت داد که در امتداد زون ارومیه- دختر، به‌صورت افق­های ماگمایی با گسترش و حجم قابل ملاحظه نفوذ و فوران کرده­اند. در نهایت اینکه ژنز سری گرانیتی مورد مطالعه، مشابه با گرانیتوییدهای کالک­آلکالن و ناشی از تفریق مذاب بازالتی منشأ گرفته از گوشته متاسوماتیسم شده، توسط سیالات ناشی از صفحه فرورونده است. بر اساس سن­سنجی به روش U/Pb زیرکن، سن توده گرانیتوییدی دلفارد 3/1 ± 90/15 میلیون سال برآورد شده است. می­توان تصور کرد که در محدوده زمانی کوتاه، تفریق ماگمای مزبور کامل شده و این توده­ نفوذی به‌صورت پی‌درپی با فاصله زمانی بسیار کم نفوذ و در پوسته جایگیری کرده­ است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

زمین‌شناسی، دگرسانی گرمابی و کانی‌سازی در کانسار مس پورفیری رضی‌آباد در جنوب کمربند مس کرمان، جنوب‌خاور ایران

کانسار مس پورفیری رضی آباد در 30 کیلومتری شمال جیرفت و بخش جنوبی کمربند مس کرمان، در جنوب‌خاوری کمان ماگمایی ارومیه- دختر واقع است. قدیمی ترین واحد آذرین شناخته شده در سامانه پورفیری رضی آباد توالی های آندزیتی- توفی به سن ائوسن است. چندین توده نفوذی شامل دیوریت، گابرو، گرانودیوریت و کوارتزدیوریت به‌همراه دایک هایی با ترکیب مشابه با این توده ها و دایک هایی با ترکیب متفاوت از توده های نفوذی در رض...

full text

ژئوشیمی و سنگ‌شناسی سنگ های آتشفشانی شمال کانسار مس میدوک با نگرشی بر نقش دگرسانی در کانه‌زایی مس پورفیری

منطقه مورد مطالعه در شمال کانسار مس پورفیری میدوک، شمال‌شرق شهربابک واقع است. سنگ‌های تشکیل‌دهنده شامل سنگ‌های آتشفشانی با ترکیب بازالت، تراکیت، آندزیت و داسیت، سنگ‌های آذرآواری با ترکیب لیتیک‌توف و توف تراکیتی و همچنین سنگ‌های نیمه‌عمیق با ترکیب دولریتی است. براساس روابط صحرایی، سنگ‌های آتشفشانی شمال کانسار مس میدوک، از ائوسن تا پلیوسن در چهار مرحله تشکیل شده‌اند. مرحله اول: بازالت‌های تیره‌رن...

full text

ژئوشیمی و سنگ‌شناسی سنگ های آتشفشانی شمال کانسار مس میدوک با نگرشی بر نقش دگرسانی در کانه‌زایی مس پورفیری

منطقه مورد مطالعه در شمال کانسار مس پورفیری میدوک، شمال‌شرق شهربابک واقع است. سنگ‌های تشکیل‌دهنده شامل سنگ‌های آتشفشانی با ترکیب بازالت، تراکیت، آندزیت و داسیت، سنگ‌های آذرآواری با ترکیب لیتیک‌توف و توف تراکیتی و همچنین سنگ‌های نیمه‌عمیق با ترکیب دولریتی است. براساس روابط صحرایی، سنگ‌های آتشفشانی شمال کانسار مس میدوک، از ائوسن تا پلیوسن در چهار مرحله تشکیل شده‌اند. مرحله اول: بازالت‌های تیره‌رن...

full text

کانسار مس حمزه‌لو: کانه زایی مس با میزبان رسوبی تیپ Redbed در سازند قرمز بالایی، شمال باختر زنجان

کانه‎زایی در کانسار حمزه‎لو درون واحدهای میکروکنگلومرایی و ماسه‎سنگی خاکستری رنگ متعلق به سازند قرمز بالایی رخ داده است. بافت کانسنگ شامل دانه‌پراکنده، سیمان بین ‌دانه‌ای، عدسی‌شکل، شبه‌لامینه‌ای، جانشینی و پیریت فرامبوئیدال می‌باشد. در افق‌های کانه‌دار، سه پهنه قرمز اکسیدان، شسته‌شده و احیایی کانه‌دار تشکیل شده است. کالکوسیت و پیریت، کانی‌های معدنی اصلی در کانسار ‎ حمزه‎لو هستند. مالاکیت، آزور...

full text

سنگ نگاری و دگرسانی کانسار مس چهل کوره، شمال باختر زاهدان: موازنه جرم و رفتار عناصر نادر کمیاب

کانسار مس چهل­کوره، در منطقه کوه لونکا، در 120 کیلومتری شمال باختر زاهدان (جنوب خاور ایران) قرار دارد. سنگهای میزبان کانی­سازی، توربیدیتهای ائوسن (فلیش)، شامل گری­وک، سیلتستون و شیل است که در منطقه مورد مطالعه، یک تاقدیس با روند N-S  را تشکیل داده­اند.  پهلوی خاوری این چین دارای ریزچینهای متعددی است. چندین استوک و دایک گرانودیوریتی، کوارتزمونزودیوریتی و گرانیتی در نهشته­های توربیدیتی نفوذ کرده­...

full text

پتروگرافی، ژئوشیمی و پتروژنز سنگ های گرانیتوئیدی منطقه قلعه گبری (جنوب غرب جیرفت- استان کرمان)

توده نفوذی قلعه گبری با سن ژوراسیک بالایی به داخل سنگ های رسوبی ژوراسیک زیرین تزریق شده است. بر اساس مطالعات صحرایی، کانی شناسی و ژئوشیمی ترکیب سنگ شناسی منطقه شامل گرانودیوریت، مونزوگرانیت، سینوگرانیت، گرانیت غنی از کوارتز و دیوریت-گابرو می باشد. نمودارهای ژئوشیمیایی بررسی تغییرات اکسیدی و عناصر سازگار و ناسازگار نشان دهنده عملکرد توامان پدیده های تفریق ،هضم ، اختلاط و آلایش ماگمایی است. سنگ ه...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 28  issue 110

pages  273- 286

publication date 2019-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023